त्यँहा त बन्दुक हान्छ

मान्छेका आ -आफ्नै मन पर्ने  कुराहरु  हुन्छन् , ती मध्ये कसैलाई कुकुर ,बिरालो ,फूल ,बुढा ,बुढी ,केटा ,केटी मन पर्छ/ मलाई पनि यी मध्येमा फूल र केटा ,केटी असाध्य मन पर्छ/ बुढा,बुढी ,केटा ,केटी मन पराउँनु भनेको कर्तब्यभित्रको कुरा पनि आउँछ र भनिन्छ पनि/ केटा ,केटी ,बुढा ,बुढी ,फूल र गीत ,सङीत मन
नपराउने मान्छे शायद असाधारण मान्छे नै मानिन्छन्  अर्थात यस्ता मान्छेहरु कठोर स्वभावका हुन्छन् / मलाई गीत ,सङीत मन पर्छ त र केटा ,केटा ,बुढा,बुढी ,फूल मन पराउनु भनेको इेच्छाद्वारा होइन/ त्यो प्रक्रीतिले नै भित्रैबाट दिएको आत्मिक शक्ती हो/ त्यो जबर्जस्ती इेच्छा  बनाएर थोपरिएको होइन/ त्यो त भित्री अन्तंस्करण  बाट नै मन कोमल बनेर ती कुराहरुमा आक्रीष्ट भएको हो जस्लाई इेच्छा भनेर जबर्जस्ती नक्कली माया दिन सकिन्न /

यस्तै मन पर्ने ,भित्री हृदयबाट नै उक्त कुरा देखेपछी मन प्रफुल्ल हुने मध्येमा मेरो निम्ती बच्चाहरु हुन जुन चाहे जन्मकै दिनदेखी होस् वा हुर्किएर बल्ल तोते बोली बोल्दै गरेको होस्/ यस्ता  बच्चा हरु मलाई असाध्य मन पर्छ ,माया लाग्छ/ म उनिहरुसँग घण्टौ घण्ट सम्म पनि आफुलाई हराउँन सक्छु/ उनिहरुको तोते बोलिमा नै म संसारको रमाइलोपन पाउँछु/ हुन त मेरा पनि तीन छोरीहरु छन जुन जवान भैसके ता पनि मलाई बच्चाहरु प्रतिको मोहले अझसम्म छाडेको छैन/ यसरी बच्चाहरु मन पराउने क्रममा म धेरै बच्चाहरुप्रती आक्रीष्ट मात्र होइन मोहित भएकी छु र मेरो अन्तर्मनबाट नै तिनीहरुको भेटले मलाई खुशी छरिदिएको आभाष पाएकिछु हुनत यहाँ मैले ''बच्चा ''भनेर मान्छेको जातलाई जनावरसँग तुलना गरे जस्तो भान भएको छ तर सामान्य बोलिमा आजकल 'छोरा छोरी 'भन्ने भन्दा  बच्चाहरु भन्ने चलन नै चल्ती  भएकोले यस्मा म क्षमा प्रार्थी छु / हुनत केटा केटी भन्दा पनि हुनेथ्यो तर केटा केटी भन्नाले पनि त जवान पुलिङ केटा र जवान स्त्रीलिङी केटी अर्थात तरुण -तरुणी जोडी को अर्थ पहिल्याउला भन्न  सकिन्न त्यसैले मलाई ''बच्चा ''भन्न नै उचित लाग्यो तर मेरो ''बच्चा ''भन्नै पर्छ भन्ने ठोकुवा चाँही होइन बाध्यता हो /

म ---बच्चाहरु अर्थात केटा केटी नानीहरु प्रतिको मेरो आकर्षण र मनपराइको बारेमा बोलिरहेकी थिएँ यथार्थमा म सँग त्यस्ता धेरै घट्नाहरु छन् / मैले नानीहरु मन पराएर मिलनमा रमाएको र बिछोडमा म कमजोड बनेका घट्नाहरु/ ती सबै लेख्न असमर्थ छु तर सम्झनामा भने म ती बिछोडीएका बालकहरुको झझल्कोले अझ पनि बिह्वल बनिरहेकी छु/ अब बिर्सीदिउँ  ती पिछडिएका छाछाँहरुहरुलाई/ हो---म अमेरिका आएर पनि

यसरी म सँग पनि धेरै जसो बच्चाहरु आक्रीष्ट हुन्छन/ किन हो ?शायद मेरो मन पराउने इेच्छा  मात्र भएर होइन कि भित्री आत्माबाट नै मैले पनि उनिहरुलाई रुचाएर होला शायद/ यसरी बाल बच्चाहरु सँगको  मिलन बिछोडका क्रममा मेरो  भर्खरमात्र डेन्भरमा भानु जयन्तिको साहित्यिक कार्यक्रममा एउटा भाइसँग भेट भएको थियो जो  भर्खरमात्र भुटानी रेफ्युजी  अन्तर्गत नेपालको बेल्डाङी शिविर दमक झापा बाट भित्रिएका रहेछन बोलिचालीको क्रममा चिनाजानि भयो/ म पनि दमकबासी भएको कारणले ऊ सँग कुराकानी लामो नै भयो/ भर्खर अमेरिका भित्रिएको कारणले नौलो अनुभव र एक्लोपन महसुश गरिरहेको बेला मैले बोलिदिदा शायद त्यो भाइलाई म प्रती अलिकती आफ्नोपनको आभाष भएछ   क्यारे/ घरमा गएर श्रीमती र पाँच बर्षकी छोरीलाई मेरो बारेमा भनेर मेरो फोन नम्बर  दिएछन/ एकदिन अचानक फोन को घण्टी बज्यो/ नौलो आवाज आयो/ मैले चिनिँन भने तर ती आमा छोरीले प्रष्ट्याए कि हामीले तपाईंलाई नचिने पनि नाम सुन्यौ/ तपाईं प्रभा दिदी हैन ?भनेर आमा चाँहीले के भनिरहेकी थिइन् / छोरीले फोन खोसेर बोल्न थालिन् / ''हेल्लो प्रभा आण्टी ''भनेर सम्बोधन गरिन् / त्यो बालिकाको आवाजबाट नै म यती मुग्ध भएँ कि पाँच बर्षकी बालिकाको कस्तो प्रष्ट बोली ?मैले नाम सोधें ''सुस्मिता ''भन्ने जवाफ आयो/ त्यो फुच्ची  यसरी बोल्न थाली  की  मानौ, उस्को र मेरो बर्षौ बर्ष देखीको भेट भएको हो/ यसरी हाम्रो भेट नभए पनि फोनमा कुराकानी भैरहन्छ/ म त्यो बालिकाको बोलीबाट अती नै प्रभावित छु/ निस्छल, निष्कपट्  वाक्यहरु बोल्छे/ यसरी फोनमा कुरा गर्ने क्रममा मैले त्यो बालिकाको इेच्छा  बुझ्न धेरै कुराहरु सोधें/ उस्को निश्छल जवाफहरु मैले सुनिरहेकी थिएँ  किनकी शरणार्थी शिविरको कथा ,ब्यथा अभाव मैले शिविरमै गएर देख्ने मौका पाएकी थिएँ / बच्चाहरु नागां  ,भुतुगां  कुदिरहेको पनि मैले अवलोकन गरेकी थिएँ / यसै प्रसँगमा यहाँ आएर त्यो बालिकाको मानसपट्लमा कस्तो प्रकारको प्रभाव परेको रहेछ त ? भन्ने आशय बुझ्न मैले उस्लाई प्रश्न गरें / ''नानी तिमी नेपाल कहिले जाने ?यहाँ  राम्रो लाग्यो कि नेपाल राम्रो लाग्यो ?यहाँ  मन पर्‍यो कि नेपाल? भन्दा ''उस्ले एकै वाक्यमा हठातको साथ जवाफ दिइे ''नाँइे  म त नेपाल जान्न/ त्यँहा  त बन्दुक हान्छ ,जहिल्यै मान्छे मार्छ ,मलाई त नेपाल मन पर्दैन  भनी/ म  उस्को वाक्यले मौन बनें  / मलाई यस्तो लाग्यो कि त्यँहाको अभाव ,दुख र शरणार्थी  हुनुको पीडाले होला/ उस्लाई नेपाल मन नपरेको भनेर त र---उस्को  आशय त्यो होइन रहेछ/ उस्को अबोध सोंचाइमा पनि नेपालको त्यो नरसंहार ,बिभत्स हत्या हिँशा ,गोली बारूदको आवाजले बित्रिष्णा जागेको रहेछ र अली अली काँपेको आवाजमा उस्ले भनी ''अनी नेपालमा त बन्दुक हान्छ नि त त्यसैले मलाई नेपाल मन पर्दैन भनी/ त्यो बालिकाको मनोबैज्ञानीक भाव बुझेर म अनुत्तरीत बनें  हुन पनि त हो हाम्रो देशमा नसोंचेको आँधी ,हुरी आयो जस्ले गर्दा सबैको मनमा डर र त्रास, भयले डेरा जमायो/ जहाँ तही बन्दुक र बारूदको गन्ध मात्र उड्न थाल्यो / आकाशमा चम्कने बिजुली बम र बारुद  बनेर धर्तिमा पल पलमा नै खस्न थाल्यो त्यसैले पनि सबैको मनमस्तिष्क,दिमागमा त्यही आवाजहरु गुन्जिन थाले भने त्यस्ता अबोध बाल बच्चाहरुको  दिमागमा किन असर नपरोस्   ?यसरी त्यो बालिकाको   उत्तरले म अवाक बनें  /

अहो--- म  त आफुलाई मन पर्ने अर्थात प्रीय लाग्ने बस्तुहरुको बारेमा कुरा गरिरहेकी थिएँ / यसै शिलशिलामा देशप्रतिको सोंचमा डुब्न पुगेछु कारण उक्त बालिकाको प्रत्युत्तरले/ अब मलाई झन त्यो बालिका प्रतिको अद्रीश्य मोहले तानेको छ किनकी त्यसै त मीठो बोली ,झन उस्का कुराहरु कत्ती मर्मस्पर्षी ? अनी सम्बेदनशील ?आज यो लेख डेन्भर आएर नै लेख्दैछु र त्यो बालिकालाई भेट्ने अभीष्ट  पनि पालिरहेकी छु/ हेरौ संजोग कस्तो जुर्ने हो ?शायद मैले उस्लाई साक्षात्  भेटेर नै मनोभाव बुझ्न सक्षम हुन्छु होला र मेरो आकाँक्षा  पूरा होला /

(अमेरिका )    

यो लेख झन्डै ४ बर्ष पुरानो हो । यो लेख अनुसारको स्थिती अब नेपालमा छैन पनि । जुन बालीका पनि अब त ५ बर्ष कटेर ९ बर्ष नै लागि सकिछ । मैले उस्लाइे भेट्ने मौका पाएँ । उस्तै फर्साइली र बोलक्कड छ । हालमा भेट्दा उस्ले फोनमा गरेको कुरा पनि बिर्सिसकीछ तर मलाई भने उस्को नेपालप्रतिको असन्तुष्टिले झक्झकाइे रहेकोले यो लेख संचित् गरेर राखेकी थिएँ ।यो लेखमा अर्को आशय के छ भने हाम्रो देशमा भएको राजनीतिक बिद्ध्वँशले भविष्यका कर्णधार बाल बच्चाहरुप्रती पनि कस्तो नकारत्मक असर परेछ भन्ने भावना दर्शाउने प्रयास पनि हो । उक्त बालिकाको वाक्य जस्ताको तस्तै राख्नु यो लेखको मुख्य आशय हो । मेरो आफ्नो देशप्रतिको आफ्नै गुनासो भने होइन ।